Cavia-achtigen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cavia-achtigen
De cavia-achtigen (De cavia-achtigen zijn knaagdieren uit Zuid-Amerika. De familie bestaat uit drie groepen : de mara’s, de cavia’s en de capibara’s. Deze laatste dieren zijn de grootste knaagdieren die er bestaan. Alle soorten hebben een grote kop met grote oren en ogen, maar geen staart. Het zijn allemaal planteneters die veel stuk kunnen maken op de velden van de boeren. Hun jongen zijn meestal maar met twee, maar worden door de mama lang gedragen.
De tamme cavia wordt vaak als huisdier gehouden. In het wild heeft hij vele vijanden : de grison en vele roofvogels. De cavia-achtigen leven op graslanden en aan de rand van het bos. Soms ook tot een hoogte van 4 duizend meter.
wetenschappelijke naam: Caviidae) vormen een Zuid-Amerikaanse familie uit de orde der knaagdieren (Rodentia). Tot deze familie behoren onder andere de cavia’s, maar ook de mara’s (Dolichotinae), hoogpotige, op een haas of kleine antilope lijkende knaagdieren van de Argentijnse pampa’s, en de capibara’s (Hydrochoerinae), de grootste knaagdieren ter wereld.
Alle soorten hebben een grote kop met grote ogen en grote oren. De vacht is ruwharig en de dieren hebben geen staart. Er zijn geslachtsverschillen. Het zijn herbivoren. Cavia-achtigen zijn vroeg geslachtsrijp. Ze krijgen voor knaagdieren kleine worpen en hebben een lange draagtijd.
Cavia’s kennen veel vijanden. Kleinere soorten vallen vooral ten prooi aan de grison en aan roofvogels. Ze komen vrij algemeen voor en kunnen veel schade aanrichten aan de landbouw. De tamme cavia (Cavia porcellus) wordt algemeen als huisdier gehouden.
Cavia-achtigen komen in een groot gedeelte van Zuid-Amerika voor, in graslanden en bosranden, tot 4000 meter hoogte in de Andes. Ze ontstonden in het Mioceen. Tijdens het Plioceen waren ze op hun hoogtepunt, en bestonden er zo’n 11 geslachten.
Systematiek
soorten cavia-achtigen :
Er zijn zestien soorten in zes geslachten en drie onderfamilies.
Rotsmoko
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rotsmoko
Andere namen | rotsmoko; rotscavia |
Wetenschappelijk | Kerodon rupestris |
Engels | rock cavy |
Verspreiding | Noordoost-Brazilië |
Voedsel | gras, bladeren |
Lengte | 38 cm |
Gewicht | tot 1 kg |
Status | algemeen |
Moko’s worden vaak rotscavia’s genoemd. Ze lijken ook sterk op cavia’s en zijn er nauw aan verwant. Moko’s leven in droge, rotsachtige gebieden in Brazilië. Ze verstoppen zich daar onder rotsblokken of in rotsspleten. Moko’s klimmen in bomen om daar bladeren te eten.
Capibara
https://nl.wikipedia.org/wiki/Capibara
Het grootste, levende knaagdier, het waterzwijn heeft een sterk lichaam en een groie kop. Het brengt veel tijd door in het water en is een uitstekend zwemmer en duiker. De voeten hebben kleine zwemvliezen en tijdens het zwemmen zijn alleen de ogen, oren en neusgaten zichtbaar boven het water zichtbaar. Het eet voornamelijk planten en waterplanten en is gewoonlijk actief in de schemering
In het kort
Latijnse naam : Hydrochoerus hydrochaeris
Grootte Lichaam : lichaam 1-1,30 m
Habitat : Panama tot oostelijk Argentinië
Gewicht : tot 75 kilo
Leeftijd : tot 10 jaar
Voortplanting: 1-8 jongen, draagtijd 130-150 dagen
Voedsel : planten en waterplanten
Status : Niet Bedreigd
De capibara of waterzwijn (Hydrochoerus hydrochaeris) is een knaagdier dat voorkomt in het waterrijke gebied van Brazilië en Noord-Argentinië in Zuid-Amerika. Het is de grootste levende knaagdierensoort, en kan ruim 90 kilogram zwaar worden.
De naam “capibara” komt uit het Guaraní en betekent heer van het gras. Daarmee wordt verwezen naar de lange oeverbegroeiing van moerassen, rivieren en meren, de natuurlijke biotoop.
Capibara’s leven in groepen van enkele tientallen dieren. Als uitstekende zwemmers en duikers houden ze zich in en langs het water op. Hun voornaamste vijanden zijn de jaguar, de anaconda en de kaaiman. De mens jaagt er ook op voor hun vlees en huiden.
De capibara houdt van waterplanten en gras. Ook eet hij graag basten van bomen.
De dieren worden ook wel als huisdieren gehouden, maar dit is in Nederland en België tegenwoordig niet meer toegestaan.
De cavia
https://nl.wikipedia.org/wiki/Huiscavia
http://degrotecavia.nl/index.html
Latijnse naam:
Cavia porcellus Herbivoor, carnivoor, omnivoor Herbivoor
Naam vrouwelijk dier: Zeug
Naam mannelijk dier : Beer
Speenleeftijd: 2 – 3 weken
Leeftijd geslachtsrijp: Beer 70 dagen Zeug 20 – 30 dagen
Leeftijd fokrijp: 3 – 5 maanden
Bronstig om de: 16 dagen
Draagtijd: 67 – 70 dagen
Worpgrootte: 2 – 4
Jongen zijn: Nestvlieders
Levensverwachting: 5 jaar
Huisvesting: In groepen
Algemene beschrijving
Cavia’s worden vaak marmotten genoemd. Dat is fout. Marmotten en cavia’s zijn duidelijk verschillend. Marmotten houden een winterslaap, cavia’s niet. Marmotten kunnen springen en klimmen, cavia’s niet.
De namen voor mannetjes en vrouwtjes zijn bij cavia’s hetzelfde als bij varkens. De vrouwelijke dieren zijn zeugjes en de mannetjes beertjes.
De cavia is een knaagdier. Hij geeft een sterke en krachtig gespierde indruk. Hij heeft een brede kop, een korte en krachtige nek en hoge, brede, goed gespierde schouders. Cavia’s mogen niet lomp, grof, dik of vet zijn. Een volwassen cavia weegt tussen de 900 en de 1200 gram.
Herkomst
De cavia stamt waarschijnlijk af van de wilde cavia. Deze wilde cavia komt nogsteeds voor op de droge hoogvlakten in Peru. De wilde cavia’s zijn kleiner en fijner van bouw. Ze hebben opstaande oortjes en een bruingrijze vacht. De gedomesticeerde komt ook uit Peru. De inca’s (oude bewoners van Peru) hielden al cavia’s toen Zuid-Amerika ondekt werd. De cavia’s dienen als huisdier, offerdier en voedselbron. Ze liepen rond in de keuken of zaten er in een grote bak. Ze leefden van etensresten. Ruim 500 jaar geleden kwam de gedomesticeerde cavia naar Europa.
Specifiek gedrag
Als een cavia merkt dat hij voer krijgt, laat hij zich horen. Ook als de eigenaar thuis komt, verwelkomt de cavia hem. Cavia’s merken het ook meteen als er groente gesneden word in de keuken. Ze fluiten er op los en laten zich horen. Cavia’s kunnen wel elf verschillende geluiden maken. Maar sommige daarvan kan het menselijk oor niet horen. Cavia’s piepen als ze contact met groepsleden maken. Als er opwinding is, dan fluiten ze. Paarlustige beertjes knorren. Als er gevaar dreigt of er agressie is, dan klappertanden ze.
Specifiek aan de cavia is dat ze zelf geen vitamine C kunnen aanmaken. Hierover lees je meer bij voeding. Een andere eigenschap van de cavia is dat ze de zachte, nachtkeutels opeten. Dit heet caecotrofie. Het konijn doet dat ook.
Verzorging
Het belangrijkst bij het verzorgen van cavia’s is dat je de dieren voer geeft met voldoende vitamine C. Naast de brokken (korrels) mag je het groenvoer en het hooi niet vergeten. Je moet het dier ook dagelijks vers water geven. Cavia’s die groenvoer krijgen, eten dit niet altijd helemaal op. Daarom moet je achteraf altijd even controleren of ze al het groenvoer hebben opgegeten. Als dit niet zo is, moet je de restjes opruimen.
Het hok moet je iedere week schoonmaken. Cavia’s zijn niet zindelijk, zoals bijvoorbeeld konijnen. Je moet dus iedere week het hele hok schoonmaken. Gebruik als bodembedekking houtkrullen of iets vergelijkbaars. Maar géén stro: dat is de scherp voor de (ogen van de) cavia.
Controleer regelmatig de nagels van de cavia. Als ze te lang zijn, moeten ze geknipt worden. Bij witte nagels is dit niet zo moeilijk. Net als bij je eigen nagels, zie je door de nagel heen waar het bloedvat zit. Bij gekleurde nagels is het moeilijker. Om te zien waar het bloedvat begint, kun je de gekleurde nagels vergelijken met de witte nagels. Kijk eventueel naar de witte nagels van een andere cavia. Je kunt ook steeds kleine stukjes afknippen, tot je denkt dat ze kort genoeg zijn.
Cavia’s zijn gevoelig voor parasieten. Daar moet je ze dus regelmatig op controleren. Langharige cavia’s moet je regelmatig borstelen en eventueel knippen. Cavia’s die voor de tentoonstelling gehouden worden, hebben zeer veel vachtverzorging nodig. Deze moet je bijna dagelijks borstelen en daarna in de papilotten draaien. Dit is de enige manier om de haren zo lang te krijgen als voor de tentoonstelling gewenst is.
Het haar van de andere langhaarcavia’s word meestal geknipt, zodat het niet op de grond hangt. Als er meer cavia’s bij elkaar in het hok zitten, knagen ze bij elkaar de haren kort. Jonge cavia’s doen dat ook bij hun moeder. Evengoed moet je langhaarcavia’s minimaal wekelijks borstelen om klitten te voorkomen. Als er klitten in de vacht zitten, moet je ze eruit knippen.
Verzorgingstips Cavia
Een cavia wil elke dag aandacht hebben. Al praat je maar tegen ‘m als je wat voer in z’n bakje doet en schoon water in z’n fles, hem even oppakt en hem aait. Dat caviavoer moet van goede kwaliteit zijn en zeker geen knaagdierenvoer voor kleine huisdieren want dat is meestal zonder VITAMINE C. Dat hebben ze nodig om niet ziek te worden en in een goede conditie te blijven. Voeding. Omdat cavia’s zelf geen vitamine C aanmaken moeten het in het voer zitten. Daarom is groenvoer heel belangrijk voor ze. Dit kan zijn: wortels, andijvie, vers gesneden gras maar liever geen sla of kool want dat is niet zo goed voor ze) en hooi. Langharige cavia’s moeten elke dag geborsteld worden. De gladharige hoeven dat niet elke dag maar een cavia vindt het wel prettig als je met hem bezig bent. Bovendien krijgt hij een mooie glans. Let erop dat de tanden niet te lang zijn en geef hem iets om z’n tanden op te scherpen als een knaagstok of een stokje berkenhout. Nagels moeten regelmatig geknipt worden. Dit kan met een nageltang. Je moet je cavia wel goed vast houden want als hij z’n pootje wegtrekt kunt je in het levende gedeelte knippen. Zet de kooi niet op een tochtige plaats want daar kunnen ze beslist niet tegen. Ze kruipen dan in een hoekje weg en voelen zich helemaal niet lekker. Soms zijn ze dan ook rillerig. Ook vocht is funest. Dus niet in de regen buiten laten lopen en ook het hok niet in een vochtige/tochtige schuur zetten. Bij de verwarming is weer het andere uiterste want dan staan ze eigenlijk veel te warm. Als cavia’s gewend zijn om altijd buiten te zijn kunnen ze ook in de winter buiten blijven maar hebben dan wel een goed hok nodig wat niet tochtig is en niet vochtig met lekker veel hooi om warm te blijven. Dit zijn de punten waar je op moet letten: * Controleer regelmatig de vacht op ongedierte, wonden of kale plekken. Overmatige jeuk kan op schurft wijzen. * Borstel langharige cavia’s of cavia’s die (tijdelijk) veel haar verliezen met een zachte borstel. * Zorg dat de nagels en tanden van een cavia niet te lang worden, knip ze of laat ze door een dierenarts knippen. * Houd de ontlasting in de gaten. Bij langdurige diarree een dierenarts raadplegen. * Zet de cavia regelmatig op de weegschaal. Zo is goed te controleren of de cavia goed eet en gezond is. Bij het stoppen van eten onmiddellijk een dierenarts raadplegen. * Was de handen goed na ieder contact met de cavia of zijn omgeving.
Vitamine C bij Cavias
Cavia’s zijn herbivoren, planteneters. Ze hebben een langzame spijsvertering, het duurt 2 tot 7 dagen voordat eten door het spijsverteringsstelsel van een cavia heen is! Voeding is dus erg belangrijk. Wat voor de voeding van cavia’s het meest belangrijk is is vitamine C. Veel diersoorten kunnen dit zelf aanmaken, er zijn alleen een paar diersoorten die dat niet kunnen. Apen kunnen het bijvoorbeeld niet, mensen kunnen het ook niet zelf aanmaken, en cavia’s ook niet. Daarom moeten wij, en cavia’s dus ook, vitamine C uit ons eten halen. Cavia’s kunnen vitamine C uit groenvoer halen, maar ook uit vitamines in het drinkwater, en de kleine vitamine C tabletjes die je bij de drogist kunt kopen zijn ook geschikt voor cavia’s als je ze oplost in het drinkwater. In goed caviavoer zit ook extra vitamine C, als je een cavia op konijnen- of knaagdiervoer zet komen ze deze vitamine C te kort, en vaak zijn de eiwitgehaltes in konijnen- en knaagdiervoeders te laag voor cavia’s. Daarom kun je dus het best een speciaal caviavoer geven.Wat als een cavia te weinig of geen vitamine C binnen krijgt?De cavia zal vermageren, een slechte conditie krijgen, moeilijker gaan lopen, op de zijkant gaan liggen, het haar gaat rechter op de huid staan, de ogen worden dof. De cavia zal last krijgen van zwellingen bij de gewrichten en daardoor zal de cavia een apart huppel-loopje krijgen. Een cavia met een tekort aan vitamine C zal moeilijk zwanger worden, en ook de dracht zal niet goed verlopen. De jonge dieren groeien slecht en worden vaak geboren met huid- en haarproblemen. Er kunnen inwendige bloedingen ontstaan waardoor de jongen bloedarmoede zullen krijgen. Verdere verschijnselen van een tekort aan vitamine C zijn; ontstoken tandvlees, verkleurde tanden, losse tanden en kiezen, plotselinge sterfte onder drachtige zeugjes en jongen. Ook darmontstekingen, diaree, ademhalingsproblemen kunnen ontstaan bij een gebrek aan vitamine C, hoewel dit ook symptomen zijn die op een ander ziektebeeld kunnen wijzen. Bij een tekort aan vitamine C zal een cavia uiteindelijk doodgaan. Waar zit vitamine C in? Zoals eerder gezegd kun je vitamine C geven via vitamines of rozebottelsiroop, die je in het drinkwater kunt doen, via kleine vitamine C tabletjes die bij de drogisterij te koop zijn (oplossen in water), of je kunt zorgen dat cavia’s vitamine C via groenvoer binnen krijgen. Welk groenvoer is dan het meest geschikt? Hieronder een rijtje van groente en fruitsoorten die vitamine C bevatten. In haakjes er achter staat de hoeveelheid (mg) vitamine C die deze groente of fruitsoort bevat per 100g. Aardbei (60mg), bloemkool (70-80mg), boerenkool (100/125mg), broccoli (113mg), groene kool (80mg), paprika (100-150mg), peterselie (172mg), rozebottels (500mg), sinaasappel (50mg), spinazie (25-50mg), spruitjes (150mg), witlof (114mg). In andere groente en fruitsoorten zit ook wel vitamine C, maar hierboven heb ik een aantal groente en fruitsoorten met een redelijk hoog vitamine C gehalte genoemd.Hoeveel vitamine C moet een cavia dan binnenkrijgen?
Een normale, volwassen cavia heeft ongeveer 20mg vitamine C nodig. Dit kun je dus prima bereiken door elke dag wat vers groenvoer te geven. Een zwangere cavia, of een cavia waar veel mee gefokt word heeft meer nodig, zij hebben een behoefte van 50mg vitamine C per dag. Als de jonge caviatjes geboren zijn, en nog bij de moeder drinken, dan heeft de moeder extra veel vitamine C nodig, namelijk 90gram vitamine C per dag. De jonge caviatjes hebben vanaf dat ze zelf gaan eten tot ze volwassen worden 60mg vitamine C per dag nodig. Het komt er eigenlijk op neer dat naast het gewone caviavoer en hooi, een cavia behoefte heeft aan groenvoer om genoeg vitamine C binnen te krijgen op een dag. Groenvoer is niet alleen goed voor de vitamine C, maar cavia’s vinden het ook erg lekker.
Mara (zoogdier) https://nl.wikipedia.org/wiki/Mara_(zoogdier)
De mara wordt wel de Patagonische haas genoemd. Hij is echter geen familie van de hazen, maar van de cavia. Wat uiterlijk betreft lijkt een mara meer op kruising tussen een haas en een hert. Hij heeft lange oren en een korte snuit als van een haas en ongewoon lange poten als een hert. De jongen van verschillende ouders verblijven in één hol. Bij toerbeurt komen ouders langs, de moeder om haar jongen te voeden terwijl het mannetje een oogje in het zeil houdt. Kleine mara De kleine mara (Dolichotis salinicola) is een zoogdier uit de familie van de cavia-achtigen (Caviidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst geldig gepubliceerd door Burmeister in 1876. |